Giriş Seminerleri

Merkezimize yeni başlamış olan öğrencilerin genel olarak İslami İlimlerin lüzumunu ve İSM’nin eğitim modelini daha iyi kavramasına yönelik olarak tasarlanan Giriş Seminerleri, hazırlık sınıfı öğrencilerinin motivasyon ve intibaklarını sağlamak amacıyla başlatılmıştır. Bu kapsamda İSM mezunlarından seçilen isimlerin her biri, tanıtımları aşağıda yer alan konular etrafında öğrencilerle dört-beş hafta kadar bir araya gelmiştir. Herhangi bir okuma, not veya ödev sorumluluğu olmayan ve konular hakkında en temel düzeydeki giriş bilgilerinin verildiği Giriş Seminerleri uygulamasının, öğrencilerin yeni başladıkları ilim yolculuğuna zihnen ve kalben daha hazırlıklı olmalarını kolaylaştırdığı ve motivasyonlarına kritik bir katkı sağladığı müşahede edilmiştir. Dönem boyunca yürütülen Giriş Seminerleri ve içerik tanıtımları şu şekildedir:


İslam Düşüncesi: Tarih ve Meseleler
Güvenç Şensoy
Seminerde iki şey amaçlanmıştır. Birincisi hazırlık öğrencilerinin İSM müfredatını tanıması, ikincisi İslam Düşünce Geleneğine atıflarla İSM’nin gündeminin ne olduğunu anlaması. Bu amaçla ilk iki oturumda İSM müfredatının hazırlıktan son sınıfa kadar ne amaçla kurgulandığı sunulmuştur. Kalan iki oturumda ise genel bir düşünce tarihi anlatısı verilmiş ve modern ve sonrası dönem içerisinde klasik İslami ilimlerin konumu tartışmaya açılmıştır. Bu tartışma esnasında müslümanların tarih boyunca “öteki” ile nazarî bakımdan etkileşim halinde olduğuna işaret edilmiştir. Böylece öğrenciler modern meydan okumalar karşısında kendi konumlarını tayine davet edilmektedir. Ayrıca öğrencilerin sonraki dönemlerde alacağı Emâlî, Bidâye, Meâlim ve Şerhu’l-Akâid seminerlerine bir zemin hazırlanması da amaçlardan biridir. Tartışma konularına derinlemesine olmasa da işaret edilmesi, öğrencilerin dikkatini ve ilgisini canlı tutmak açısından faydalı olmuştur.


Modernleşme Süreci ve Kırılmalar
Ali Osman Çakmak
Bu seminerde, İSM’ye ve İlahiyat Fakültesi’ne henüz adımını atmış öğrencilerin, içinde bulunduğumuz zaman dilimini tarihin akışı içinde konumlandırmalarını temin etmek amacıyla, 16. yüzyıldan günümüze ulaşan özet bir düşünce tarihine yer verilmiştir. Bu bağlamda modernite kavramı ve modernleşme süreci başta olmak üzere, aydınlanma, reform, ilerleme, geleneksel toplum, sanayileşme, kapitalizm ve sekülerleşme gibi kavramlar üzerinde durulmuştur. Söz konusu kavramların Türk modernleşmesi sürecindeki yansımaları üzerinden, yaşanan meydan okumalar ve ortaya çıkan entellektüel krize işaret edilmiş, İSM’nin benimsediği eğitim modeli, müfredat ve çağın ihtiyacı olan donanıma sahip ilim adamları yetiştirmek hedefinin, tam da bu krize derinlikli bir cevap oluşturmak gayesiyle nasıl bir ilişkiye sahip olduğu konu edilmiştir.


Güncel Sosyolojik Tahliller
Yunus Öztürk
Güncel Sosyolojik Tahliller başlıklı bu seminerde amaç öğrencilerin içine doğduğumuz dünyayı, yakın geçmişi ve anı mukayese ederek toplumsal değişimi ve farklılaşmayı anlamaları, açıklamaları ve anlamlandırmalarıdır. Bu kapsamda 1980 öncesi ve sonrası mukayese edilerek kapitalizmin Türkiye özelindeki yükselişi, geniş halk kitlelerinde meydana gelen değişim, göç ve göç sonucu oluşan yeni gettolar ve siyasi dalgalanmalar, değişen birey ve toplum algısı çerçevesinde ele alınmıştır. Fert ve toplumdaki değişimin göstergeleri sadedinde, başta aile olmak üzere eğitim, din ve hak/özgürlük kavramları üzerinde durulmuştur.


Modern Avrupa-Sömürgecilik ve Kapitalizm
Ahmet Çelik
Bu seminerde İSM’nin hazırlık sınıfına yeni başlayan öğrencilere yönelik; bilimsel devrim, dinde reform, aydınlanma, modern ulus devletlerin doğuşu, sömürgecilik, kapitalizm ve post-modernitenin doğuşu gibi Modern batının (Avrupa/Amerika) ortaya çıkışını sağlayan tarihsel hadiseler ve gelişmeler, fikri ve felsefi tartışmalar ele alınmıştır. Özellikle bu süreçte ortaya çıkan ideolojiler, dini mezhep ve yorumlar ve sosyo-ekonomik hareketlerin ne tür bir toplum ve birey tasavvuruna yol açtığı üzerinde durulmuştur. Tüm bu gelişmelerin merkezinde yer alan modernitenin insan tasavvuru, Müslümanların insan tasavvuru ile mukayese edilmeye çalışılarak modern dönemde yaşayan Müslüman fertlerin ve toplumların batılılaşma/modernleşme süreçlerinin sonuçları ve etkileri ortaya konmuştur. Böylece günümüzde Müslümanların kendi değerleriyle uyumlu modern bir fert ya da toplum oluşturma imkânı ele alınmış, bunun ancak ilim (ve değerler) geleneğini ihya edilerek mümkün olabileceği ifade edilerek seminer tamamlanmıştır.


Mezhep Sistematiği ve Gelenek
Mustafa Tanrıver
Bu seminerde İlahiyat Fakültesini kazanmış ve İSM’ye yeni dahil olmuş öğrencilere sonraki kademelerde alacakları fıkıh ve hadis eğitimine teorik bir zemin hazırlamak ve bu disiplinlerle ilgili olarak bundan sonraki ilmi hayatlarında sık karşılaşmaları muhtemel olan bazı tartışmalara dair bir perspektif kazandırmak hedeflenmiştir. Karşılıklı diyalog şeklinde yürütülen seminerlerde mezheplerin oluşumu, oluşum sonrasında hadislerin rolü, fıkıh araştırmalarında mezhep sistematiğinin yeri, ilimlerde birikim ve geleneğin anlamı gibi meseleler üzerinde durulmuştur.