Prof. Dr. İshak Arslan ile "Bilim Devrimi" Başlıklı Konferans Gerçekleştirildi

2024-2025 Akademik Yılı Bahar Dönemi kapsamında düzenlenen konferansların beşincisi, Prof. Dr. İshak Arslan’ın sunumuyla gerçekleştirildi.

“Bilim Devrimi” başlığını taşıyan konferansta Arslan, 17. yüzyılda Avrupa’da gelişmeye başlayan ve nihayetinde modern dünyayı ortaya çıkaracak olan Bilim Devrimi’nin tarihi ve mahiyetini felsefi bir perspektiften tahlil etti.

Konferansın başında Arslan, Bilim Devrimi’ni hazırlayan sürecin geniş bir tarihsel zemin üzerinde geliştiğini belirtti. Bu çerçevede katılımcılarla paylaşılan kronolojik sunumda, önce Aristoteles’in mirasıyla şekillenen düşünsel temel ele alındı. Ardından, Helenistik dönem ve Roma’nın katkılarıyla antik mirasın nasıl evrildiği tartışıldı. Ortaçağ’da Hristiyanlığın hâkim olduğu dönemin karanlık olarak nitelendirilmesinin nedenleri açıklanırken, aynı dönemde İslam dünyasında yaşanan bilimsel ve felsefi gelişmeler “aydınlık” bir Ortaçağ olarak tanımlandı. Sonrasında, Avrupa’da düşünsel ve kültürel canlanmanın yaşandığı Rönesans, ardından gelen Reform hareketleriyle birlikte değerlendirildi. Bu gelişmeleri 17. yüzyılda ortaya çıkan Bilim Devrimi takip etti. Modern çağın şekillenmesinde etkili olan Sanayi Devrimi’ne de değinildikten sonra, Aydınlanma düşüncesi ve onunla birlikte gelişen pozitivist yaklaşımlar irdelendi. Sunumun sonunda ise, tüm bu süreçlerin ardından ortaya çıkan postmodern çağın düşünsel ve bilimsel yapıya etkileri tartışıldı.

Arslan, özellikle Hristiyanlığın bazı teolojik kabullerinin Avrupa’yı yaklaşık bin yıl süren bir zihinsel atalet içerisine soktuğunu vurguladı. Buna karşılık, 7. yüzyılda ortaya çıkan İslam düşüncesinin, dünyayı dışlayan bir anlayışa sahip olmaması nedeniyle böyle bir durgunluk yaşamadığını ifade etti. İslam’ın hem dünya hem de ahiret dengesini önceleyen bir perspektife sahip oluşu, bilgi üretimini destekleyen bir ortamın oluşmasına zemin hazırlamıştı. Bilim Devrimi’nin Avrupa’da ortaya çıkışı ise, bu teolojik kabullerin yol açtığı entelektüel daralmaya bir tepki olarak şekillendi. Arslan, bu dönüşümün sadece bilimsel değil, aynı zamanda felsefi ve kültürel bir kırılma olduğunu belirterek, modern bilimsel zihniyetin kökenlerine dikkat çekti.

Prof. Dr. İshak Arslan son olarak Bilim Devrimi'nin neden başka bir coğrafyada değil de Avrupa'da ortaya çıktığı, farklı coğrafyalardaki "bilimsel" gelişmelerin niçin bir devrime yol açmadığı sorusunu katılımcıların katkılarıyla birlikte ele aldı.

Konferans, katılımcıların soruları ve yorumlarıyla sona erdi.